Na vrhu liste 24 vrste voća sa najjačim antioksidansnim delovanjem nalazi se upravo šljiva (Prunus domestica), čija sezona počinje u drugoj polovini leta.

U našem narodu ovo voće izuzetno je rasprostranjeno. Okrugle su ili ovalne, najčešće modroplave boje, ali zavisno od sorte, mogu biti još žute i crvene. Šljiva potiče iz različitih krajeva sveta, a evropska, koja se odomaćila i kod nas, otkrivena je još pre dve hiljade godina u području oko Kaspijskog jezera. Već u rimsko doba bilo je poznato čak 300 različitih vrsta evropske šljive.

Među sortnim šljivama posebnu pažnju privlači japanska šljiva „umeboši", koja je veoma cenjena u makrobiotičkoj ishrani. Zbog ukusnog i lepog izgleda, kao i vrednih sastojaka koje poseduju, šljive su vrlo popopularno voće. Ovaj sladak plod najčešće se koristi u svežem obliku, ali i za brojne druge proizvode. Od šljiva se pravi slatko, ukusni pekmezi i džemovi. Koriste se i u sušenom obliku, od njih se prave i vrlo ukusni i zdarvi kompoti. Mogu i da se zamrznu i kasnije koriste za kolače i druge poslastice. Ipak, najbolje ih je jesti u svežem obliku, jer su tako najzdravije.Tradicionalno, naš narod od ovog voća "peče" i rakiju koja, osim za piće, može da se koristi i kao lek u vidu obloga, kod prehlada ili za masiranje bolnih mesta.U sto grama šljiva ima čak 87 grama vode i 11 grama ugljenih hidrata, dok preostali deo sadrži vlakna i belančevine. Od vitamina šljive imaju najviše C i E, betakarotena i folne kiseline. Vitamin C je važan jer pomaže apsorpciju gvožđa u organizmu. Takođe, ovaj vitamin pomaže i u smanjivanju rizika od srčanih bolesti, šloga, kao i nekih vrsta kancera. Kada je reč o mineralima, bogata je sa kalijumom, fosforom, magnezijumom, natrijumom..

AUTOHTONE SRPSKE VRSTE

Požegača, madžarka, ubraja se u poznocvetajuće sorte: "Poreklom je iz Male Azije (Sirija, Persija, Kavkaz) odakle je preneta u Grčku oko 333. godine pre naše ere, a na Balkan ju je doneo Aleksandar Veliki. Od tada se gaji po celoj Evropi, a u Srbiji je zastupljena sa više od 40 odsto stabala. Najbolje rezultate postiže na blagim padinama, sa ekspozicijom prema severu, severoistoku, severozapadu i istoku, na nadmorskoj visini od 200 do 600 metara.

Srpska reč rakija potiče od staroindijske reči arak ili rak, a označava alkoholno piće, koje je nekada, u istočnoj Indiji, pravljeno od pirinča, kasnije od drugih biljaka. U narodnoj priči "Sveti Sava i đavo", narodni pripovedač je veštinu spravljanja rakije pripisao đavolu, a Sveti Sava je ovu tehnologiju prihvatio kada je rakiju probao i uverivši se da je dobra, blagoslovio je. Đavo je na to uplašen pobegao rekavši: "Vala, baš to je staru lijek, a mladome bijes... " (Srpska šljiva ranka, katalog Etnografskog muzeja u Beogradu).

Godine 1897. u SAD je izvezeno šljiva u vrednosti od 37,5 miliona dolara što je prvi zabeležen izvoz "preko bare". Stručnjaci procenjuju da bi od izvoza šljiva država godišnje mogla da zarađuje oko 100 miliona dolara, na izvozu šljivovice (gotovog proizvoda) u koju se prerađuje čak 80 odsto godišnjeg roda.

Domaće sorte šljiva su: crvena ranka, metlaš, crnošljiva (trnošljiva, drenovka), moravka, saradžet, šarica i belošljiva, a većina se koristi za proizvodnju rakije. Crvena ranka (darosavka, šumadinka, crvenjača, ranošljiva, šarošljiva) verovatno je najstarija domaća rakijska sorta šljive. Smatra se da potiče iz sela Darosave kod Aranđelovca. Raširena je u Aranđelovcu, Belanovici, Ljigu, Lazarevcu, Rekovcu, Čačku...