fbpx

Klisura Ždrelo i pećina Marka Kraljevića

Klisura Ždrelo i pećina Marka Kraljevića

Klisura Ždrelo se nalazi u ataru sela Stogazovac, u narodu je još poznata i kao knjaževački meteori. Prema geološkoj karti Republike Srbije usečena je u glinovite krečnjake i glince iz perioda donje krede.  Dužina klisure je oko 300 m. Kroz Ždrelo protiče Zubetinačka reka, koja ulaskom u selo Stogazovac, menja ime u Stogazovačka reka.

klisura zdrelo 1

Krečnjačke stene neposredno uz reku izdižu se do visine 70-80 m i specifičnih su formacija. Najviše litice su Lisičji kamen, koji se naziva još i Momin kamen ili Devojački kamen i Zdravački kamen. Do vrha ove litice stiže se putanjom iza crkve. Odatle se pruža predivan pogled na klisuru i selo.

Širina klisure u najužem delu, na samom dnu, iznosi 2-3 m. Ovo je bio jedini prolaz pre prosecanja puta kroz klisuru. Na dnu klisure, u koritu reke nalazi se izvor koga meštani nazivaju „Božja trpezica“. Izvor ima lekovito dejstvo za očne bolesti. Pored izvora je pronađen rimski žrtvenik, što dokazuje postojanje ovog izvora još u antičko doba.

Dno klisure je karakteristično po velikom broju obrušenih blokova stena. Blokovi stena su doprineli stvaranju velikih virova, kao što su Sinji vir, Telči vir i Petkovski vir.

S obzirom da se radi o krečnjačkom terenu, pećine su česta pojava.

Vulina pećina se nalazi na levoj strani klisure, nekoliko metara iznad puta, blizu izlaza iz klisure. Otvor je polukružnog oblika visine oko 2 m, širine 8 m i dužine 11 m.

Markova pećina se nalazi na desnoj strani klisure, ispod vrha brda Kulinje. Teško je pristupačna. Otvor je kružnog oblika, visine oko 4 m i dužine 5 m. Tavanica se naglo spušta. Za ovu pećinu je vezano dosta priča. Po predanju ovo je pećina Marka Kraljevića u kojoj je on često boravio. U tavanici pećine postoji udubljenje koje je Marko napravio svojom glavom, naglo se probudivši. Po dnu pećine su vidljivi „otisci“ njegovih stopala, a u unutrašnjem zidu se nalazi udubljenje u obliku potkovice koje je „napravio“ Markov konj Šarac.

Od antropogenih vrednosti ove klisure izdvaja se Crkvica Vidovdan, koju je po predanju izgradio sam Car Lazar i baš zbog ove crkvice u Stogazovcu se već vekovima slavi Vidovdan.

Na udaljenosti od 400 m od sela, na brdu Kulinje, vide se zidovi i temelji starog grada sa kulom. Uprkos raznim istraživanjima, do današnjeg dana, nije poznato poreklo ovog grada, ni kada je sagrađen ni u koje svrhe, postoje samo nagađanja. Pretpostavlja se da potiče iz antičko – vizantijskog doba, za vreme vladavine Justinijana, koji ga je možda izgradio u odbrambene svrhe. Ovaj grad – tvrđava imao je 2 kule koje su služile za osmatranje neprijatelja.

Podeli ovu vest

20/11/2024 0 comment

Gornjačka klisura je prirodna lepota koju je izrezbarila reka Mlava prodirući kroz Homoljske planine. Predstavlja i jedini prolaz kroz planinski ...

29/09/2024 0 comment

Istorija svakog iole pristojnog mesta umnogome se ljuljuška na brojnim legendama. Tako je i sa ovim mestom ušuškanim na obroncima Goča i u dolinama ...

19/11/2024 0 comment

Selo Rudno je prekrasno majusno selo i prirodna lepotica centralne Srbije, na nadmorskoj visini od 1100 metara, smeštena na 15 km dugoj planini ...

16/12/2024 0 comment

Ova impozantna ptica, suri orao, je primerak koji će zadiviti svakoga svojom pojavom. Veličina odraslih surih orlova može biti različita. Jedinke ...

25/12/2024 0 comment

 U petak 27. decembra 2024.g. počeće skijaška sezona 2024/25 u ski centrima Stara planina i Tornik na Zlatiboru. U skladu sa povoljnim vremenski ...

25/12/2024 0 comment

Za razliku od mnogih evropskih gradova, centrom Subotice ne dominira katedrala ili crkva već Gradska kuća remek delo mađarske secesije - podignuta ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti