Lazarevo carstvo - Kruševac se nalazi 194 kilometra od Beograda. Do njega se stiže autoputem Beograd–Niš, sa skretanjem kod Pojata (23 km od mesta). Sa istoka se graniči sa Aleksincem i Merošinom, južno su Blace, Prokuplje, Brus i Aleksandrovac, na zapadu Trstenik, a severno Varvarin, Ćićevac i Ražanj.
Srednjovekovna prestonica, grad bogate tradicije, u središnjem delu Srbije, na raskrsnici puteva koji su od davnina presecali Balkan. Središte je Rasinskog okruga.
Legende koje govore o nazivu grada kažu da je ime dobio po brojnim kruškama koje su ovde obilato rađale ili po krupnom moravskom oblutku, krušcu, kojim je zidana ovdašnja tvrđava. Za Turke je bio Aladža Hisar (šareni grad).
Kruševac je poznat po Arheološkom parku, koji čine zidine srednjovekovnog grada kneza Lazara, crkva Lazarica i Narodni muzej. Grad je podigao knez Lazar, 1371. godine, kao prestonicu i vojno utvrđenje.
Lazarica, koja se, takođe, nalazi u ovom kompleksu, dvorska je crkva, a njenom gradnjom započela je moravska graditeljska škola. Fasade crkve su oživljene raznolikim sredstvima – naizmeničnim slojevima kamena i opeke, biforama, ukrašen reljefima, rozetama i crveno-belim šahovskim poljima. Kako freske nisu sačuvane, zidovi unutar Lazarice su potpuno prazni. Smatra se remek-delom srpske crkvene arhitekture. U okolini crkve nalazi se polusrušena, ali još uvek impozantna branič-kula visoka 15 metara. Nedaleko odatle je i zgrada Narodnog muzeja, za koju kažu da je druga zgrada po lepoti u Srbiji. Muzej poseduje bogate zbirke koje ilustruju istoriju grada i okoline. U njegovoj kolekciji najvredniji eksponat je odora kneza Lazara.
U podnožju srednjovekovnog grada nalazi se varoško jezgro iz 19. i početka 20. veka. Centrom grada dominira spomenik Kosovskim junacima, rad vajara Đorđa Jovanovića. U zgradi današnje Gradske uprave nalazi se velelepni mozaik, rad akademika Mladena Srbinovića, posvećen srednjovekovnoj, moravskoj Srbiji.
Na južnim padinama planine Goč, 22 kilometra od Kruševca nalazi se manastir Veluće. Osnovali su ga braća plemića, koji su svi naslikani na zidovima crkve.
Kruševac organizuje vrlo atraktivne manifestacije, među kojima su: Vidovdanske svečanosti, krajem juna, i Kulturno leto, tokom celog leta. U ovom gradu postoji duga tradicija pozorišne umetnosti, a ovdašnje Narodno pozorište jedno je od najcenjenijih u zemlji. Na tradicionalnim Pozorišnim danima okupljaju se pozorišta iz celog regiona. Ljudi ovog kraja važe za vesele, sa puno smisla za humor. Ovde se svake godine održava i Zlatna kaciga, međunarodni festival humora i satire.
Varvarin, nedaleko od Kruševca, poznat je po jednoj od najblistavijih pobeda u Prvom srpskom ustanku, 1810. godine. Udružena srpska i ruska vojska pobedile su tada tri puta brojniju tursku vojsku. Toj bici prethodio je dvoboj u kome je od ruke megdandžije Jove Kursule poginuo čuveni Omer-aga.
Ćićevac se nalazi desetak kilometara severno od Kruševca. Ovo područje bilo je močvarno, ispresecano barama, mlakama i mrtvajama, a Veliki vir, koji je narod nazivao Ludi, podzemnim kanalima bio je povezan s Moravom. Verovalo se da nema dna, pa se u njemu niko nije kupao. U Ćićevačkoj opštini, kod Stalaća, nalazi se jedno od najvećih poznosrednjovekovnih utvrđenja. Sagrađeno je osamdesetih godina 14. veka da štiti prilaze tadašnjoj prestonici Kruševcu.
NE TREBA PROPUSTITI:
- šetnju Lazaricom
- Vidovdanske svečanosti u Kruševcu
- izlet na planinu Jastrebac
ROZETE
Južno od centra Kruševca (15 km) nalazi se manastir Naupare, sagrađen krajem sedamdesetih godina 14. veka. Od bogate dekoracije najistaknutije su dve izvanredne rozete na zapadnoj fasadi. Kao i druge plemićke crkve, i ova kopira strukturu kruševačke Lazarice.
TOS
