fbpx

Rajac, srpski planinski raj

Rajac, srpski planinski raj

Jednu od najatraktivnijih planina u kompleksu Valjevskih predstavlja Rajac. Ova planina, koju su stari putopisci zbog lepote njene prirode protkane šumarcima i cvetnim livadama nazvali RAJEM NA ZEMLJI nalazi se u severozapadnom delu Srbije, u blizini živopisnog gradića Ljig

Iako manje visine, ova planina svojim, prirodnim i antropogenim turističkim vrednostima, a pre svega ambijentalnim kvalitetima i položajem ima sve uslove da se razvije kao drugi po rangu centar Valjevskih planina. Najbliže veće gradsko naselje i veza Suvoborskog Rajca sa svetom, Ljig, nalazi se na prometnoj Ibarskoj magistrali. Preko Ljiga Suvoborski Rajac povezan je sa Beogradom (90 km), Valjevom (50 km), Gornjim Milanovcem (45 km) i ostalim većim gradovima, kao potencijalnim turistickim disperzivima.

rajac 2

Suvoborski Rajac zahvata delove triju opština - Ljiga, Mionice i Gornjeg Milanovca. Tako sa severne strane Rajca nalazi se vece selo Slavkovica, koje pripada opštini Ljig i od koga je udaljeno 12 km. Ono svojim položajem i razvijenošcu ima sve uslove da postane glavni pristupni centar iz pravca Beograda, posebno stoga što se iz Slavkovice veoma brzo stiže do samog vrha Rajca asfaltnim putem u dužini oko 6 km. Sa zapadne strane, na putu koji preko Suvobora vodi prema Cacku je selo Planinica, koje pripada opštini Mionica. Sa južne strane selo Gornji Banjani predstavlja pristupni punkt Rajcu iz pravca Gornjeg Milanovca.
Na raskrsnici ovih puteva i sa obećavajucom razvojnom perspektivom na ovim prostorima moguće je razvijati različite vidove turizma. Pre svega sportsko-rekreativni, boravišni, manifestacioni i seoski turizam. Bogatstvo prirodnih i antropogenih turistickih motiva upravo ćini osnovu ovakvih planova buduceg razvoja.

rajac 3

Na ovom prostoru zastupljeni su i brojni površinski oblici kraškog reljefa, koji se jasno uočavaju u odnosu na okolni teren. Najzastupljenije su vrtače koje su ili razbacane bez reda, ili grupisane u nizove. Pored njih nailazimo i na niz manjih skrašcenih dolina. A kao najveći i najizrazitiji kraški oblik javljaju se uvale kojih ovde ima 3 - Polog, Gukovice i Dobra voda, u kojoj se nalazi i istoimeni izvor. Bogatstvo geomorfoloških oblika, raznolikost formi predela izuzetno povoljno deluju na coveka i u njemu izazivaju raznovrsna osecanja. široko otvoreni predeli, daleke vizure izazivaju osecaj smirenosti i opuštenosti, a posebno osecaj slobode. Upravo je to i bio razlog da se o Suvoborskom Rajcu i govori kao o "omiljenom planinskom svratištu" ili "dražesnom izletištu".

Podzemni kraški oblici zastupljeni su jamama i pecinama, kojih na ovim prostorima ima ukupno 12. Za njih je karakteristicno da se javljaju samo u istocnom i zapadnom delu, dok ih u središnjem nema. U proseku na 1 kvadratni kilometar postoji po jedan speleološki objekat. U istocnom delu se nalazi 6 objekata i to tri pecine - Mala Bezdan (najveci speleološki objekat na Rajcu), Iljkaca, Đurina crkva i 3 jame - Velika Bezdan kod spomenika, jama na livadi i jama sa plocom. Svi ovi objekti nalaze se u neposrednoj blizini planinarskog doma. U zapadnom delu je takode pronadeno 6 objekata. Od toga su 4 pecine - Velika i Mala pecina u Brezacima, Stepanovica pecina i pecina na vrelu Ljiga. Druga dva objekta su jame na Gučevu i na Umci.

Geološku gradu Rajca cine mahom flisne stene i ostali gornjekredni sedimenti. Severna strana Rajca ogranicena je strmim krecnjackim odsecima. Uočljive su eruptivne stene, a iznad njih su škriljci i pešcari. Južnu stranu Rajca cine serpentini jurske starosti. Sam vrh Rajca je kupasto krecnjacko uzvišenje. Karstifikacija je ovde čest proces. Litološki sastav, čistina i kristaličnost kraša variraju, a njegovi slojevi znatno su poremeceni, izrasedani i disecirani brojnim pukotinama.

Republicki zavod za zaštitu prirode Srbije zaštitom je obuhvatio širi prostor Rajca, odnosno grupu uzvišenja, zaravni i kraških depresija izmedu Lipova na istoku i Guceva na zapadu, kao i padine strmog odseka kojim se ovaj uzdignuti teren spušta prema selima Lalinci, Slavkovica i Ba. Južna granica zasticenog prostora ide razvodem slivova Kolubare (Ljiga) i Zapadne Morave, tako da se celokupna zašticena površina, koja iznosi oko 1200 hektara nalazi na teritoriji opštine Ljig. Na ovom prostoru zabranjene su gradevinske, zemljane i druge aktivnosti, seca šume, eksploatacioni radovi širih razmera, menjanje kultura livada i pašnjaka u druge kulture, unošenje stranih vrsta drveca i slicno. Ovim merama pokušava se maksimalno ocuvanje izuzetnog ambijenta i sprecavanje njegove eventualne degradacije.

Rajac poseduje karakteristicnu biogeografsku raznovrsnost. Očuvani pejsazi, širina horizonta sa mnoštvom livada i proplanaka su samo jedan od elemenata te raznovrsnosti. Visoke šume, uglavnom cetinari, cine posebnu vrednost. Neki vegetacioni tipovi se vezuju za doline i padine, a drugi za površi i padinske strane, dok se u najvišim predelima javlja visoka planinska vegetacija. Preovladuju šume bukve, hrasta, breze, jasena, cera a u najvišoj zoni se nalaze cetinari sa jelom i borom kao glavnim predstavnicima. Bogate i raznovrsne šume i proplanci ispresecani su cistim potocima i recicama. Isticu se površine sa socnom planinskom travom. Upravo bogatstvo livadskih površina i cini osnovu održavanja vec tradicionalne turističke manifestacije pod nazivom "Kosidba na Rajcu". Na rajackim livadama raste i veliki broj lekovitih biljaka.

Raznovrsna divljac (fazan, srndac, lisica, divlja svinja, zec, grlica i dr.) predstavlja posebnu prirodnu vrednost, a istovremeno i veoma atraktivan turisticki motiv.

Podeli ovu vest

20/11/2024 0 comment

Gornjačka klisura je prirodna lepota koju je izrezbarila reka Mlava prodirući kroz Homoljske planine. Predstavlja i jedini prolaz kroz planinski ...

29/09/2024 0 comment

Istorija svakog iole pristojnog mesta umnogome se ljuljuška na brojnim legendama. Tako je i sa ovim mestom ušuškanim na obroncima Goča i u dolinama ...

19/11/2024 0 comment

Selo Rudno je prekrasno majusno selo i prirodna lepotica centralne Srbije, na nadmorskoj visini od 1100 metara, smeštena na 15 km dugoj planini ...

16/12/2024 0 comment

Ova impozantna ptica, suri orao, je primerak koji će zadiviti svakoga svojom pojavom. Veličina odraslih surih orlova može biti različita. Jedinke ...

25/12/2024 0 comment

 U petak 27. decembra 2024.g. počeće skijaška sezona 2024/25 u ski centrima Stara planina i Tornik na Zlatiboru. U skladu sa povoljnim vremenski ...

25/12/2024 0 comment

Za razliku od mnogih evropskih gradova, centrom Subotice ne dominira katedrala ili crkva već Gradska kuća remek delo mađarske secesije - podignuta ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti