Željin je planina u centralnoj Srbiji između donjeg Ibra i planina Kopaonik, Goč i Stolovi. Spada u grupu kopaoničkih planina. Razvođe je izvorišnog dela reke Rasine, pritoke Zapadne Morave i reka Jošanice i Gokčanice, pritoka Ibra. Željin sa istoimenim najvišim vrhom 1785 mnv izdiže se sa zapadne strane Župe aleksandrovačke štiteći od vetrova čitavo župsko vinogorje.
Željin je planina koju često posećuju palninari i ostali ljubitelji prirode iz okolnih gradova: Kruševca, Aleksandrovca, Brusa, Trstenika, Vrnjačke Banje, Kraljeva i drugih mesta. Planina je prepoznatljiva po svoja dva vrha, severnom (1785 najviši vrh) i južnom koji je nešto niži.
Kao jedna od vodom najbogatijih planina u Srbiji ima bogat biljni i životinjski svet, obiluje mineralnim izvorima i poseduje izuzetan šumski prekrivač.
Poznati su termalni mineralni izvori u Jošaničkoj banji sa temperaturom vode od 48º do 80º C. U prošlosti se na Željinu vadila olovna ruda.
Ovo podneblje je pogodno za uzgajanje malina i kupina, te se lokalno stanovništvo, pored stočarstva, bavi i ovom vrstom voćarske proizvodnje. Od ostalih poljoprivrednih kultura najzastupljeniji krompir.
Sama planina je relativno pristupačna i može se osvojiti iz dosta različitih pravaca. Najčešći pravci su iz Mitrovog Polja preko Vranje stene, sa prevoja Karaula u mestu Ploča (na regionalnom putu 119 Aleksandrovac-Jošanička Banja), kao i iz mesta Rokci i Jelakci (takođe se nalaze na putu Aleksandrovac-Jošanička Banja). Još jedan pogodnost za kretanje je ta što postoji dosta planinskih šumskih puteva (treba obraditi pažnju na orjentaciju).
Postoje planinarske markacije iz više različitih mesta (koje nisu posebno sistematizovane) ali sve vode na vrh Željina. Iz Mitrovog Polja i sa prevoja Karaula do „šumske kuće“ se stiže za oko 2 do 3 sata.
Kao orjentir se često koristi „Šumska kuća“ koja se nalazi oko dva sata hoda od vrha, a odakle postoje netipične plave oznake u vidu trouglova, strelica i naziva (koje je uradila policija, jer u blizini ima svoj centar). Posle oko 1.5 sati izlazi se iz šume dolazi se na čistinu odakle se vide oba vrha. Na tom delu često duva jak vetar i zahteva brz izlazak i silazak sa vrha, međutim leti je to polje borovnica pa uspon i silazak mogu da potraju dosta duže.
Autor: Nikola Bašić
