fbpx

Lovor višnja-zeleniče, retka vrsta na Ostrozubu

Lovor višnja-zeleniče, retka vrsta na Ostrozubu

Bukova šuma na planini Ostrozub, u čijem jednom delu je i stanište zeleničeta, prvi put je stavljena pod zaštitu države još 1950. godine, rešenjem Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje prirodnih retkosti NR Srbije. Zaštićena površina iznosi ukupno 41.7 ha i nalazi se na području opština Leskovac i Crna trava.

Vrsta je kao prirodna retkost u Srbiji zaštićena zakonom. Kao tercijerni relikt na granici svog današnjeg prirodnog areala, zeleniče na Ostrozubu predstavlja posebnu taksonomsku kategoriju, pa joj, uzimajući u obzir njen naučni i dekorativni značaj, kao i lekovita svojstva, treba posvetiti adekvatnu pažnju i primenjivati adekvatne mere zaštite.

Izmena ekoloških faktora neophodnih za život ove vrste mogla bi da naruši stabilnost ove male populacije. Bilo kakva seča i proređivanje doveli bi do velikih poremećaja u režimu vlažnosti i svetlosti njenog staništa.

Prema Crvenoj knjizi flore Srbije zeleniče je kategorisan kao krajnje ugrožen takson u Srbiji (CR-Srb B1+2c). Takson nije uvršten u evropsku i svetsku crvenu listu flore, ali se u susednoj Rumuniji nalazi u kategoriji ranjivog taksona (VU).

Istorijat istraživanja vrste

Otkriće ove vrste u Srbiji i istraživanja vezana za zeleniče veoma su zanimljiva, a u njih su uključeni znameniti srpski botaničari evropskog formata, s kraja XIX i početkom XX veka, koji su, može se slobodno reći, svojim radom i doprinosom u botanici podizali ugled Srbije na naučnom, a samim tim i kulturnom planu. Tu se pre svega misli na Josifa Pančića, poznatog botaničara i prvog predsednika SANU, koji je, istražujući prostore istočne Srbije, 1886. godine otkrio ovu vrstu na Ostrozubu. Pančić je ostao u uverenju da zbog nepovoljnih klimatskih uslova, jer se nalazi na zapadnoj granici svog areala, ova vrsta ovde ne može da cveta. Istog mišljenja bio je i eminentni srpski botaničar s početka XX veka, Nedeljko Košanin, koji je u svom radu iz 1923. godine "Život tercijernih biljaka u današnjoj flori" takođe tvrdio da se ova biljka na Ostrozubu razmnožava isključivo vegetativno. Proučavajući ekologiju ove vrste, Emilija Ilić je 1951. godine pronašla dva presađena primerka zeleničeta u fazi cvetanja u selu Lopušanj, na 19 km udaljenosti od Ostrozuba, ali na znatno nižoj nadmorskoj visini (700 m). Bez obzira na to, mišljenje da zeleniče ne cveta na jedinom prirodnom staništu u Srbiji, ostalo je uvreženo skoro čitav vek. Tek u maju mesecu 1983. godine, obilazeći Ostrozub zajedno sa svojim studenatima, profesor Novica Ranđelović je uočio prisustvo većeg broja jedinki zeleničeta u punom cvetu, pa je zabluda koja je trajala skoro jedan vek razrešena.

Podeli ovu vest

20/11/2024 0 comment

Gornjačka klisura je prirodna lepota koju je izrezbarila reka Mlava prodirući kroz Homoljske planine. Predstavlja i jedini prolaz kroz planinski ...

29/09/2024 0 comment

Istorija svakog iole pristojnog mesta umnogome se ljuljuška na brojnim legendama. Tako je i sa ovim mestom ušuškanim na obroncima Goča i u dolinama ...

19/11/2024 0 comment

Selo Rudno je prekrasno majusno selo i prirodna lepotica centralne Srbije, na nadmorskoj visini od 1100 metara, smeštena na 15 km dugoj planini ...

16/12/2024 0 comment

Ova impozantna ptica, suri orao, je primerak koji će zadiviti svakoga svojom pojavom. Veličina odraslih surih orlova može biti različita. Jedinke ...

16/12/2024 0 comment

Planina Tara, jedna od najlepših u Srbiji, smeštena jeu zapadnom delu naše zemlje, u blizini Bajine Bašte i iznad Perućačkog jezera na reci Drini. Na ...

18/12/2024 0 comment

„Nova perspektiva Zlatibora“ podrazumeva novi pogled na celokupnu turističku ponudu, baš kao što i gondola, kao nosilac novog koncepta turizma, pruža ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti