fbpx

Reka Tisa - večita tema umetnika,maštara i ribara

Reka Tisa - večita tema umetnika,maštara i ribara

Reka Tisa je večita tema umetnika, maštara, ribara i ribolovaca, brodara i nautičara. Tisa je sinonim ležernosti, pa ploviti njome znači odmarati se.

Ovaj zeleni put kroz Srbiju vijuga dužinom od 164 kilometra pre nego što se ulije u Dunav. To je mirna, gotovo lenja, reka koja protiče kroz Vojvodinu, za razliku od toka kroz Ukrajinu gde ima sve odlike planinske reke. Tisa je najveća leva pritoka Dunava u koji se uliva preko puta Starog Slankamena i tu na samom ušću je nekoliko terena za ribolov. Ploveći Tisom kroz Srbiju nautičarima se ukazuju varošice Titel, Bečej, Bačko Petrovo Selo, Senta, Novi Kneževac i banja Kanjiža. Sva ova mesta imaju lepo uređene obale i šetališta, prijatna su za odmor.

tisa unutrasnja

Reka Tisa (mađarski: Tisza,) je reka, najveca leva pritoka Dunava. Protiče kroz Panonsku niziju. Izvire u Ukrajini, na u oblasti Bukovina, i dalje prolazi kroz Mađarsku, Rumuniju, Slovačku i Srbiju. Uliva se u Dunav nasuprot Starog Slankamena.

Reka Tisa je nastala spajanjem Crne i Bele Tise.Tisa je dugačka 1.358 km, a površina razvoda iznosi 157.186 m². U Vojvodini Tisa deli Bačku (desna obala) i Banat (leva obala).Najveće pritoke su Begej, Bodrog, Zlatica, Moriš (najveća), Samoš i Šajo.Tisa je plovna na dužini od 532 km.

U planinskom delu toka, Tisa je bistra i brza reka. Nedostatak jezera u oblastima Karpata utice na to da su varijacije nivoa vode u Tisi izuzetno velike, sa tipično tri godišnja poplavna perioda. Ako se visok nivo vode u Tisi poklopi sa sličnom situacijom u Dunavu, Tisa će krenuti da nadire uzvodno, što izaziva velike poplave. Takva situacija je razorila Segedin proleća 1879.

Između 1846. i 1880., mađarske vlasti su organizovale regulaciju toka reke Tise  i skratile joj dužinu za 450 kilometara. Sagrađeni sistem zaštite od poplava je najveći u Evropi. Danas postoji 3680 kilometara kanala koji kontrolišu Tisu.
Tokom 1980-ih na Tisi je napravljenio veliko veštačko jezero Tisa (mad.: Tisza-tó) sa namerom da se pomogne u regulaciji toka i posebno poplava. Ubrzo je ovo jezero postalo popularno turističko odredište Mađara, skoro kao i jezero Balaton.

Tisa je plovna u većem delu svog toka. Reka je otvorena za međunarodnu navigaciju tek od nedavno; prije, Mađarska je razlikovala tzv. "državne reke" i "međunarodne reke", s kojima se određivalo da li je bila dozvoljena plovidba stranim brodovima. Nakon mađarskog ulaska u EU ova odrednica je ukinuta i svim je plovilima dozvoljeno da plove Tisom. Mogućnost navigacije često određuju prirodni faktori. U vreme visokog vodostaja i suše najčešće Tisa nije plovna.

Kanal Dunav-Tisa-Dunav

Kanal Dunav-Tisa-Dunav je jedinstveni sistem kanala protiv poplava kao i za navodnjavanje zemljišta; kao i plovni put, za otpadne vode, za turizam, lov i ribolov. Sistem kanala koji se protežu na oko 12.700 km², izmedu reka Dunav i Tisa, u Backoj i Banatu, na teritorije Vojvodine.

Kanal DTD

Ukupna dužina kanala je 929 km, uključujući nove i stare kanale i pritoke koje su bile cele ili delom obnovljene i integrisane u sistem kanala. U mreži kanala postoje 51 objekta - 24 kapije, 16 predvodnica, 5 sigurnosnih kapija, 6 pumpi, kao i 180 mostova. Ova mreža omogućava sušenje oko 700.000 ha zemljišta i navodnjavanje 50.000 ha. Moguća plovidba kanalom je 664 km. U sistemu kanala nalazi se 14 luka za utovar-istovar tereta.Od 1958-1976 rđdena je rekonstrukcija, kao i novi kanali u postojećem sistemu kanala koji su pravljeni još za vreme Austro-Ugarske. U tom periodu sagrađeno je 84 mosta - 62 za vozila, 19 za železnicu i 3 pešačka mosta. Jedna od najznacajnih građevina na kanalu je brana kod Novog Bečeja na Tisi, koja regulira vodostaj i navodnjava oko 300.000 ha zemljišta u glavnom kanalu u Banatu.

tisa unutrasnja 1

Podeli ovu vest

20/11/2024 0 comment

Gornjačka klisura je prirodna lepota koju je izrezbarila reka Mlava prodirući kroz Homoljske planine. Predstavlja i jedini prolaz kroz planinski ...

29/09/2024 0 comment

Istorija svakog iole pristojnog mesta umnogome se ljuljuška na brojnim legendama. Tako je i sa ovim mestom ušuškanim na obroncima Goča i u dolinama ...

19/11/2024 0 comment

Selo Rudno je prekrasno majusno selo i prirodna lepotica centralne Srbije, na nadmorskoj visini od 1100 metara, smeštena na 15 km dugoj planini ...

16/12/2024 0 comment

Ova impozantna ptica, suri orao, je primerak koji će zadiviti svakoga svojom pojavom. Veličina odraslih surih orlova može biti različita. Jedinke ...

25/12/2024 0 comment

 U petak 27. decembra 2024.g. počeće skijaška sezona 2024/25 u ski centrima Stara planina i Tornik na Zlatiboru. U skladu sa povoljnim vremenski ...

25/12/2024 0 comment

Za razliku od mnogih evropskih gradova, centrom Subotice ne dominira katedrala ili crkva već Gradska kuća remek delo mađarske secesije - podignuta ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti