fbpx

Belanovica u srcu Kačera

Belanovica u srcu Kačera

Još jedno lepo mesto u Srbiji, na prostoru gde se sreću padine Suvobora, Bukulje i Rudnika, na desnoj obali Kačera (nadmorska visina 220 metara) nalazi se Belanovica. Nastajala je i razvijala se u ataru sela Kalanjevaca, oko prvih tamošnjih mehana i kafana, uzduž seoskog puta i paralelno sa potokom. Pominje se i u srednjem veku pod sličnim imenom, da bi kasnije jedan zaselak Kalanjevaca bio prozvan Belanovica. Prvi pomen je iz 1476. godine, kad je opustela kao mesto usled turske okupacije.

Šestog januara 2004. godine navršilo se sto godina od njenog proglašenja za varošicu. Ukaz o tome objavljen je u „Srpskim novinama", službenom glasniku Kraljevine Srbije, od 11. januara 1904. godine. U tom dokumentu, koji je potpisao Kralj Petar I Karađorđević, piše:

„Na predlog našeg ministra unutrašnjih dela, a na osnovu člana 6. Zakona o mestima, rešili smo i rešavamo da se zaselak Belanovica, koji postoji u ataru sela Kalanjevci u srezu kačerskom okruga rudničkog, po izraženoj želji njenih stanovnika proglasi za varošicu pod istim nazivom Belanovica, s tim da ova varošica ostane i dalje u sastavu sadašnje opštine kalanjevačke, u istom srezu i okrugu. Naš ministar unutrašnjih dela neka izvrši ovo rešenje".

Donošenje ovog ukaza i proglašenje za varošicu dovodi se u vezu sa dinastičkom promenom na srpskom prestolu i značajno poraslim uticajem Radikalne stranke koja je u Kačeru imala značajno uporište. Ostalo je zabeleženo da su delegaciju, koja je izdejstvovala ovo značajno rešenje u Beogradu, sačinjavali: Radomir Raka Mirić, zemljoradnik i narodni poslanik iz Kalanjevaca; Lazar Matijević, poručnik srpske vojske, rodom iz Belanovice; Radojko Ilić, učitelj iz Belanovice; Svetozar Đuknić, opštinski delovođa iz Belanovice; Jovica Radovanović, zemljoradnik iz Poljanica i prvi predsednik belanovičke opštine; Uroš Lomović, advokat i narodni poslanik iz Gornjeg Milanovca; Kosta Borisavljević, sudija Kasacionog suda i predsednik Glavne državne kontrole i Pavle Savić, narodni poslanik.

Na prostoru gde se sreću padine Suvobora, Bukulje i Rudnika, na desnoj obali Kačera (nadmorska visina 220 metara) nalazi se Belanovica. Nastajala je i razvijala se u ataru sela Kalanjevaca, oko prvih tamošnjih mehana i kafana, uzduž seoskog puta i paralelno sa potokom. Pominje se i u srednjem veku pod sličnim imenom, da bi kasnije jedan zaselak Kalanjevaca bio prozvan Belanovica. Prvi pomen je iz 1476. godine, kad je opustela kao mesto usled turske okupacije.

U to vreme Belanovica je imala oko 250 stanovnika. Već u avgustu 1904. godine bila je opljačkana. Hajduci, koji su iznenada upali u tek proglašenu varošicu, pokupili su od građana novac i mnoge vredne stvari.
Proglašenje ovog mesta za varošicu ubrzalo je rešavanje njenih komunalnih problema i značajno doprinelo privrednom, kulturnom i svekolikom razvoju. Tako je, na primer, samo dve godine kasnije u Belanovici otvorena pošta sa telegrafom a za njenog prvog upravnika postavljen je Žika Kostić. Već 3. aprila 1908. godine kralj Petar I donosi novi ukaz kojim se „varošica Belanovica odvaja od svoje sadašnje opštine kalanjevačke, u srezu kačerskom okruga rudničkog, pa da sama za sebe osnuje novu opštinu pod nazivom Opština belanovačka u istom srezu i okrugu".

Uporedo dolazi i do samoorganizovanja meštana i oživljavanja društvenog života. Već sledeće godine osnovana je Streljačka družina u Belanovici na čelu sa Živojinom Đuknićem. Nešto kasnije dolazi i do formiranja Društva za unapređenje Belanovice, koje je radilo pod nadzorom Ministarstva prosvete, a na čijem čelu je dugo bio oficir i veliki zaljubljenik u taj kraj Lazar Matijević. Bila je to, pre svega, društveno-humanitarna organizacija koja je imala za cilj da se Belanovica i Kačer razvijaju u kulturnom i svakom drugom pogledu.

Belanovica je 1924. godine dobila prvog stalnog lekara a 9. maja 1926. ovde je osnovana i Kačerska zdravstvena zadruga sa 210 članova. Od 1929. godine ova varošica ima i sopstveni vodovod. Potom je sagrađeno javno kupatilo i podignut Spomenik Kačercima palim u balkanskim i Prvom svetskom ratu. Iz Fonda kraljice Marije Karađorđević tu je 1938. godine sagrađen Dečiji dom za smeštaj siromašne mladeži. Tih godina kupljen je rentgen aparat koji je služio sve do 1947.

Za vreme Drugog svetskog rata sedište Sreza rudničkog je iz Rudnika premešteno u Belanovicu i radilo do kraja rata, kada je Belanovica pripojena Srezu ljiškom. Sada pripada Opštini Ljig. Prema popisu iz 2002. u Belanovici živi 266 stanovnika, što pokazuje da se za sto godina broj njenih žitelja neznatno povećao.

Iako Belanovica nema značajnijih kulturno-istorijskih spomenika, ona je veoma privlačna za turiste iz Beograda i drugih mesta.
Belanovica je asfaltnim putevima povezana sa Ljigom (17 km) i Aranđelovcem (20 km). Uz to okružena je šumama i livadama i raspolaže drugim uslovima za odmor i oporavak.

Podeli ovu vest

20/11/2024 0 comment

Gornjačka klisura je prirodna lepota koju je izrezbarila reka Mlava prodirući kroz Homoljske planine. Predstavlja i jedini prolaz kroz planinski ...

29/09/2024 0 comment

Istorija svakog iole pristojnog mesta umnogome se ljuljuška na brojnim legendama. Tako je i sa ovim mestom ušuškanim na obroncima Goča i u dolinama ...

19/11/2024 0 comment

Selo Rudno je prekrasno majusno selo i prirodna lepotica centralne Srbije, na nadmorskoj visini od 1100 metara, smeštena na 15 km dugoj planini ...

16/12/2024 0 comment

Ova impozantna ptica, suri orao, je primerak koji će zadiviti svakoga svojom pojavom. Veličina odraslih surih orlova može biti različita. Jedinke ...

25/12/2024 0 comment

 U petak 27. decembra 2024.g. počeće skijaška sezona 2024/25 u ski centrima Stara planina i Tornik na Zlatiboru. U skladu sa povoljnim vremenski ...

25/12/2024 0 comment

Za razliku od mnogih evropskih gradova, centrom Subotice ne dominira katedrala ili crkva već Gradska kuća remek delo mađarske secesije - podignuta ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti