fbpx

Kragujevački oktobar: 80 godina od fašističkog zločina u Šumaricama

Kragujevački oktobar: 80 godina od fašističkog zločina u Šumaricama

Danas se  obeležava 80 godišnjica masovnog streljanja u kragujevačkim Šumaricama.Nemci u Kragujevcu streljali  u jednom danu 3.000 ljudi. Među njima bili su i nedužni đaci i profesori.

Nemački okupatori su, kao odmazdu za pogibiju deset svojih vojnika u napadu partizana 16. oktobra 1941. na 3. bataljon 749. pešadijskog puka Vermahta, u Šumaricama 21. oktobra streljali 3.000 stanovnika Kragujevca i okolnih mesta, među kojima i 300 učenika Prve kragujevačke gimnazije  i šegrta, kao i 15 dečaka, čistača obuće.

U streljanju su učestvovali i pripadnici jedinica Dimitrija Ljotića, koji su ubijali sopstveni narod. Prema svedočenjima preživelih, "Ljotićevci" su Kragujevčanima, kada su se čuli neprekidni rafali, govorili da je reč o vojnoj vežbi.Streljanje je izvršeno kao odmazda za 10 ubijenih i 26 ranjenih nemačkih vojnika nakon sukoba sa partizanima i četnicima na pola puta između Bara i Ljuljaka. Nemački komandant Franc Beme 10. oktobra je izdao naredbu da se za jednog ubijenog nemačkog vojnika strelja 100 ljudi, a za jednog ranjenog pedeset.

Streljanje je počelo u 7 časova ujutro. Prvu grupu ljudi odveli su do Sušičkog potoka gde ih je čekala grupa od 30 do 50 Nemaca. Civile su poređali u četiri reda, a u svakom je bilo po 50 ljudi. Nakon streljanja Nemci su pištoljem ubijali one koji su ostali ranjeni.Iz baraka su odvođene grupe od po 100 ljudi na gubilište. Do 2 časa po podne završeno je streljanje.

U spomen na žrtve streljanja čitav prostor Šumarica je pretvoren u spomen-park. Memorijalni kompleks obuhvata površinu od 352 hektara, a oko njega vodi kružni put dužine 7 kilometara koji ide ka dolinama Erdoglijskog i Sušičkog potoka gde su se streljanja i odvijala. U okviru kompleksa nalazi se 10 spomenika (iako je prvobitno planirano da ih bude 30) podignutih na humkama streljanih.

Akedemija pod imenom „Veliki školski čas“koja se svakog 21.oktobra  održava u Šumaricama prvi put je održna 1944. godine u Kragujevcu, a prva manifestacija na samom mestu, pored humki u Šumaricama 1957. godine.

Programu Velikog školskog časa svake godine prisustvuje više hiljada ljudi, zatim najviši državni funkcioneri, predsednik, premijer i ministri, kao i ambasadori mnogih država Evrope i svi oni polažu vence na grobnicu streljanih đaka i profesora. Posredstvom Televizije Srbije, koja manifestaciju direktno prenosi, prati je preko milion gledalaca, za svaki njen program akredituje se po 50 novinara iz isto toliko redakcija.Ova manifestacija pomogla je da kragujevačka tragedija bude percipirana u zemlji i u svetu kao simbol stradanja nevinih, sa porukom da se ne zaboravi i nikada ne ponovi. Svojim univerzalnim značenjem i porukama doprinela je da Kragujevac 1982. godine sa gradovima slične sudbine bude osnivač ''Svetske unije gradova žrtava rata, gradova mira''. Generalni sekretar UN, Perez de Kueljar dodelio mu je visoko priznanje „Kurir mira“, 1988. godine je dobio „Medalju mira“ od francuskog grada Verdena, a 7. decembra 2011. godine Skupština Republike Srbije proglasila je 21. oktobar državnim praznikom, Danom srpskih žrtava u Drugom svetskom ratu.

Podeli ovu vest

03/08/2014 0 comment

Stari zavetni hrast se nalazi u selu Divljani, 5 km od Bele Palanke. Hrast u prečniku ima preko 3 metara, sa jedne strane izgleda kao zdravo stablo a sa druge podseća na pećinu. Hrast predstavlja najstarijeg živog stvora na Balkanu. Star je više od 1.000 godina! Posađen je još u vreme dok je ovim prostorima vladao makedonski car Samuilo i ...

14/11/2024 0 comment

Manastir svetih Kozme i Damjana nalazi se na Zlataru u mestu Vodena Poljana, nedaleko od najvišeg vrha Zlatara - Golo brdo. Crkva brvnara izgrađena ...

20/08/2024 0 comment

Ovaj manastir nalazi se u Pridvorici, 28 km jugoistočno od Ivanjice i građen je u 12 veku. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik ...

18/12/2024 0 comment

Istoriografska tumačenja i iskustvo potvrđuju da o velikim istorijskim ličnostima gotovo nikad ne postoje usaglašena mišljenja, lišena ...

19/12/2024 0 comment

Sveti Nikola je bio sin jedinac veoma bogatih roditelja, koji su živeli u gradu Pataru. Posle smrti roditelja,našao se pred životnom dilemom.Imanje ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti